Bu tavsiyeyi birçok ebeveyn ve çocuk bekliyordu: 9 Aralık tarihinde Sürekli Aşı Komisyonu (Stiko) Almanya’da da 5 yaşından büyük çocukların BioNTech/Pfizer’ın “Comirnaty“ adlı Corona aşısıyla aşılanabileceğini duyurdu. Aslında Stiko aşılamayı genel olarak tüm çocuklar için tavsiye etmiyor. Ama eğer ebeveynler ve çocuklar istiyorsa, 5 ila 11 yaş arasındakiler artık aşı merkezlerinde doktorlar tarafından aşılanabilir.
Yetişkin ve gençlerde olduğu gibi çocuk aşısı konusunda da çeşitli dedikodular, yanlış iddialar, sorular ve tartışmalar mevcut. #Faktenfuchs en yaygın olanlara bir göz attı.
Aşılama bir deney değildir ve resmi olarak izinlidir
Yetişkinlere aşı izni çıktığından beri aşı karşıtları Corona aşısının bir aşı olarak tasarlanmadığını, yeterince test ve kontrol edilmediğini iddia ediyorlar. #Faktenfuchs örneğin bir Telegram kanalında şu habere rastladı: Ebeveynler çocuklarına “sadece acil durum izni olan ve denenmemiş bir aşı maddesini“ vermemeliymiş, zira bunlar “çocuklar üzerinde yapılan deneylermiş.“
Bu yanlıştır. Pfizer/BioNTech’in aşısına ilgili Avrupa İlaç Ajansı (EMA) tarafından çocuklar için izin çıkmasından önce bir kontrol işleminden geçmiştir. Comirnaty’nin 5 yaşından büyük çocuklar için olan etkisi ve riskleri bu nedenle tıbbi bir çalışmada izlendi. Bu çalışma Kasım ayı başında saygın “New England Journal of Medicine’de“ yayınlandı.
5 ila 11 yaş arası çocuklarda 2268 çocuk rastlantısal bir şekilde iki gruba ayrıldı. Bir gruba iki kez Comirnaty aşısı verildi (1517 çocuk), diğer gruba ise plasebo verildi (751 çocuk). Aşılanan grupta ikinci dozdan sonra 3 Covid-19 vakası meydana geldi. Plasebo grubunda ise vaka sayısı 16 idi. Bu rakamlar baz alındığında %90,7'lik bir aşı etkisi hesaplanabiliyor. Aşılarda önemli bir yan etki gözlemlenmedi.
Çocuklar aşının yan etkileri sebebiyle önemli bir risk altında değiller
Aşılamalar başladığından beri aşıya verilen tepkiler ve aşının yan etkileri sürekli yanlış iddialara konu ediliyor. Yorgunluk, ateş veya kol ağrıları gibi tepkiler sıkça meydana gelse dahi, ağır yan etkiler veya ciddi hastalıklar çok nadir gözlemleniyor.
Aşı karşıtlarının dağıttığı bir broşürde çocuk aşıları ile ilgili örneğin şöyle bir ifade yer alıyor: "Çocuklar aşı sebebiyle büyük bir risk altındadır " Ayrıca şöyle bir ifade de var: "Aşı çok ağır hatta ölümcül yan etkilere sahip olabilir. Aşılanan çocuklar her yaş grubunda yetişkinlere göre daha sık ağır yan etkilere maruz kalıyor."
#Faktenfuchs, uzun zamandır 5 yaşından büyük çocukları aşılayan iki ülkenin Aralık bazlı sayılarını inceledi. ABD’de Kasım ayının başından beri çocuklar büyük çapta aşılanıyor. 21 Aralık tarihine kadar Amerikan Sağlık Kurumu CDC’ye göre 3,7 milyon çocuk tam olarak aşılandı. Ayrıca 2,5 milyon çocuğa aşının ilk dozu yapıldı.
Çocuk ve genç doktoru Michael Hubmann, Bavyera Çocuk ve Genç Doktorları Birliği’nin Yönetim Kurulu üyesi. Hubmann Aralık ayında #Faktenfuchs ile yaptığı bir görüşmesinde, kendisinin ABD verilerinde herhangi ağır bir yan etkiye rastlamadığını dile getirdi.
Bir diğer ülkeden gelen rakamlar da yan etkiler konusunda herhangi bir işaret taşımıyordu. İsrail’de çocuklara aşı kampanyası 22 Kasım’dan beri devam ediyor. İlk 60.000 aşılamada 10 günün ardından herhangi bir ağır yan etki gözlemlenmemiş. Bu haberi The Times of Israel gazetesi, ulusal sağlık kurumlarından aldığı bilgi üzeri paylaştı.
Kalp kası iltihabı meydana gelebilir ama genelde hafif atlatılıyor
Olası yan etkilerde özellikle bir hastalık ön plana çıkarılıyor: Kalp kası iltihabı, yani Miyokardit. Bilinen bir aşı karşıtı grubunun dağıttığı broşürde yazan başka bir cümle ise şöyle: "BioNTech/Pfizer ve Moderna’nın mRNA aşıları ölümcül yan etkilere sahip olabilir. Özellikle kalp kaslarında iltihaplanma meydana gelebilir. Bundan özellikle genç yaştaki erkekler etkilenebiliyor."
Kalp kası iltihaplanması veya kalp kesesi iltihaplanması (Perikardit) mRNA aşılarında yan etki olarak özellikle genç erkeklerde meydana geldiği doğrudur. Almanya’da Paul Ehrlich Enstitüsü (PEI) bu tarz yan etkileri takip ediyor. PEI en güncel güvenlik raporunda 30 Kasım 2021 tarihine kadar Comirnaty veya Spikevax (Moderna) aşılarından sonra toplam 1554 kez bir Miyokardit veya Perikardit meydana geldiğini bildirdi.
“Gençlerde ve genç erkeklerde (18-29 yaş) Comirnaty aşısından sonra bir Miyokardit veya Perikardit meydana gelme olasılığı 100.000 aşı dozunda 8,97 ve 8,68’dir ve bu en yüksek orandır” diye yazıyor PEI. Yani 1000 aşıda 0,0897 vaka bildiriliyor.
Yani aşının bu tür bir yan etkisi meydana gelebilir ama bu seyrek oluyor. Ayrıca şu andaki duruma göre bu tür bir Miyokardit veya Perikardit iyi bir şekilde tedavi edilebiliyor ve genelde tamamen yok oluyor. PEI başkanı Klaus Cichutek BR’ye Aralık ayında çocuklarda Covid-19 aşısı sonrasında meydana gelebilen kalp kası iltihaplanması konusunda şöyle konuştu: “Şimdiye kadar edindiğimiz bilgilere göre hastalık hafif atlatılıyor ve tamamen geçiyor.”
PEI’nin aşı sebebiyle meydana gelen Miyokardit ve Perikardit sonucu oluşan ölüm vakaları istatistiği de buna uyuyor. PEI güvenlik raporunda şöyle diyor: “Şimdiye kadar sadece 3 ölüm vakasında otopsi raporuna göre aşılamayla ilgili bir bağlantı kurulabildi.” Buna karşı 30 Kasım 2021 tarihine kadar Almanya’da yaklaşık 107 milyon doz mRNA aşısı yapıldı.
Aşıya karşıt olarak kalp kası hastalıklarını argüman olarak sunmak istatistiki olarak da mantıksız. Zira artık Covid-19 hastalığının bu tür bir rahatsızlık riskinin çok daha yüksek olduğu biliniyor. Bunu örneğin Ağustos 2021 tarihli ve “New England Journal of Medicine’de” yayınlanan bir İsrail araştırması ortaya koyuyor.
Corona aşısının çocuklara faydası var mı?
Aşı karşıtları genellikle aşılamanın çocuklara herhangi bir faydası olmadığını öne sürüyor. Yine aşı karşıtlarının dağıttığı bir broşürde şöyle yazıyor: "Çocuklar ve gençler bir Covid-19 enfeksiyonunu ağır ve hatta ölümcül bir şekilde geçirmiyorlar.”
Çocukların ve gençlerin Covid-19'u hemen hemen hiçbir zaman ağır geçirmediği doğrudur.
Yani bir SARS-Cov-2 enfeksiyonu onlar için yetişkinlerdeki riski taşımıyor. Michael Hubmann, rakamlar düşük olsa dahi, aşıların bu düşük vaka sayılarını etkili bir şekilde daha da düşürebileceğini kaydetti. “Bu yaş grubundaki vaka sayılarına bakacak olursa nispeten düşük rakamlar. Ama hepsi de belirli bireyler için acı durumlar.”
BR24’ün çocuk aşıları konusunda 15 Aralık tarihinde yaptığı bir canlı yayında, Haunersche Kinderklinik’te çalışan enfeksiyon uzmanı ve çocuk doktoru Johannes Hübner, çocukları aşılamak için başka sebeplerin de bulunduğunu açıkladı. Çocukların aşılanmasıyla, etraflarında bulunan ve Covid-19’u ağır atlatabilecek başka kişilerin de korunmuş olacağını söyledi. Örneğin büyükanneler, kronik hastalığı bulunan amca veya bağışıklık sistemi zayıf olan arkadaşlar. Çünkü çocuklar da hastalığı başkalarına bulaştırabilir.
“Benim bu yaş grubunda çocuğum olsaydı, örneğin 8 yaşında, ben ona aşı yaptırırdım” diyor Hübner. Bu açıklamaya Hubmann da tamamen katıldı.
Covid-19’un çocuklarda düşük ihtimalle ağır geçmesinin yanında muhtemel uzun vadeli etkileri olabilir. Örneğin Long-Covid-Sendromu bilinmekte. Kanadalı epidemi uzmanı Anna Funk’ın yönetimindeki bir araştırma ekibi, 10 farklı ülkeden gelen ve Mart 2020 ile Ocak 2021 tarihleri arasında elde edilen 41 adet acil durum ayakta tedavi bölümü verilerini değerlendirdi. Bu dönemde 1900 çocuğa Covid-19 pozitif tanısı konuldu. Funk ve ekibi bu çocukların verilerini hastalığın üç ay sonrasına kadar takip etti. Elde ettikleri sonuç: Çocukların %6’sı üç ay geçmesine rağmen halen Covid-19 belirtilerine sahipti, örneğin ateş, yorgunluk, baş ağrısı veya tat kaybı.
Michael Hubmann da, ciddi verilerin %3 ila %5 arası bir oranı gösterdiğini belirtiyor. “Ama bu, Omikron’un yüksek bulaşma oranını ve yüksek vaka sayılarını göz önünde bulundurursak, yine de yüksek rakamlar.” Ayrıca Hubmann, Stiko’nun Delta varyantında bile, kış aylarının sonuna kadar her çocuğun ya hastalanacağını ya da aşı olacağını tahmin ettiğini hatırlatıyor.
Yani aslında orantısal olarak düşük rakamlar dahi yüksek gerçek rakamlar anlamına gelebilir. Bir hesaplama yapalım: Bir milyon hasta çocukta ve sadece %2’lik bir Long-Covid oranında bu yine de 20.000 çocuk anlamına gelir.
Sonuç
Çocukların Pfizer/BioNTech’in yeni aşısı Comirnaty ile aşılanması, şimdiye kadar edinilen bilgiler kapsamında, etkili, güvenli ve önemli yan etkilerden uzak. Çocukların Covid-19’u ağır geçirme riskinin düşük olmasına rağmen uzmanlar aşılamayı tavsiye ediyorlar. Böylece virüsün etrafa yayılma riskiyle birlikte, hastalığı ağır geçirme ihtimali ve Long-Covid gibi uzun vadeli etkilerin riski de azaltılmış oluyor.
"Hier ist Bayern": Der BR24 Newsletter informiert Sie immer montags bis freitags zum Feierabend über das Wichtigste vom Tag auf einen Blick – kompakt und direkt in Ihrem privaten Postfach. Hier geht's zur Anmeldung!